BỆNH SỞI

Giới thiệu

Sởi là một bệnh truyền nhiễm cao gây ra bởi virus. Bệnh dễ dàng lây truyền khi tiếp xúc với người mang mầm bệnh khi họ thở, ho, hắt hơi. Sởi có thể gây bệnh cảnh, biến chứng nặng nề, thậm chí tử vong. Bất kỳ ai cũng có thể mắc sởi, nhưng chủ yếu gặp ở trẻ em. Sởi lây truyền qua đường hô hấp. Tiêm vắc xin là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh và tránh lây truyền bệnh.

Phụ lục

1. Đường lây truyền.
2. Triệu chứng.
3. Biến chứng.
4. Điều trị.
5. Cách phòng ngừa.

1. Đường lây truyền.

• Sởi là một trong những bệnh dễ lây lan nhất trên thế giới, lây qua tiếp xúc với dịch tiết mũi hoặc họng của người nhiễm bệnh hoặc hít phải không khí mà người bị sởi hít thở.
• Virus vẫn hoạt động và lây lan trong không khí hoặc trên bề mặt bị nhiễm bệnh trong tối đa 02 giờ.
• Vì vậy, nó rất dễ lây nhiễm và một người bị sởi có thể lây nhiễm cho 9 trong số 10 người tiếp xúc gần chưa được tiêm vắc-xin. Bệnh có thể lây truyền từ người bị nhiễm bệnh từ 04 ngày trước khi phát ban đến 04 ngày sau khi phát ban bùng phát.
• Dịch sởi có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và tử vong, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, trẻ suy dinh dưỡng.

2. Triệu chứng.

• Triệu chứng xuất hiện sau khi tiếp xúc với virus từ 10-14 ngày. Phát ban là biểu hiện dễ thấy nhất.
• Triệu chứng sớm bao gồm: sốt, chảy mũi, nghẹt mũi, ho, hắt hơi, mắt đỏ kèm chảy nước, hạt koplick (màu trắng, nhỏ) bên trong niêm mạc miệng.

• Vài ngày sau xuất hiện ban đỏ: bắt đầu ở mặt, tai sau đó lan ra toàn cơ thể.
• Ban sởi hơi gồ, mịn, không ngứa, có thể hợp lại thành các mảng lớn.
• Ban kéo dài 5-6 ngày sau đó biến mất để lại vết mờ.

3. Biến chứng.

• Hầu hết các ca tử vong là do các biến chứng liên quan đến sởi. Biến chứng hay gặp ở trẻ dưới 5 tuổi và người có miễn dịch kém.
• Biến chứng có nhiều khả năng xảy ra ở trẻ em bị suy dinh dưỡng, đặc biệt là những trẻ không đủ vitamin A hoặc có hệ thống miễn dịch yếu do HIV hoặc các bệnh khác. Bản thân bệnh sởi cũng làm suy yếu hệ thống miễn dịch và khiến cơ thể “quên” cách tự bảo vệ mình khỏi các bệnh nhiễm trùng, khiến trẻ em cực kỳ dễ bị tổn thương.
• Các biến chứng bao gồm:
  • Viêm phổi
  • Viêm não
  • Mù
  • Tiêu chảy nặng
  • Viêm tai giữa
• Phụ nữ mang thai mắc sởi có thể gây sảy thai, thai lưu, sinh non, cân nặng khi sinh thấp.

4. Điều trị.

Không có biện pháp điều trị đặc hiệu. Điều trị triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng của bệnh.

• Uống đủ nước và điều trị mất nước do tiêu chảy hoặc nôn mửa. Ăn uống lành mạnh.
• Bác sĩ có thể sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị viêm phổi và nhiễm trùng tai và mắt.
• Tất cả trẻ em hoặc người lớn bị sởi cần được bổ sung 02 liều vitamin A, cách nhau 24 giờ. Giúp ngăn ngừa tổn thương mắt và mù lòa. Bổ sung vitamin A cũng có thể làm giảm số ca tử vong do sởi.

5. Cách phòng ngừa.

• Tiêm chủng toàn cộng đồng là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh sởi. Tất cả trẻ em nên được tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi. Vắc-xin an toàn, hiệu quả và không tốn kém.
• Trẻ em nên được tiêm 02 liều vắc-xin để đảm bảo miễn dịch. Liều đầu tiên được tiêm khi trẻ được 9 tháng tuổi. Liều thứ hai khi trẻ từ 15–18 tháng tuổi.
• Người lớn chưa có miễn dịch cũng nên tiêm 02 liều vắc-xin, cách nhau 01 tháng.
• Phụ nữ mang thai cần tiêm xong vắc-xin trước khi mang thai ít nhất 01 tháng.
• Người bệnh sởi cần được cách ly tại nhà hoặc cơ sở y tế, từ khi nghi mắc đến ít nhất 04 ngày sau khi phát ban.