BỔ SUNG VITAMIN D CHO TRẺ
Giới thiệu
Trẻ em cần vitamin D để giúp xương chắc khỏe, đảm bảo cơ thể hấp thụ và giữ lại đủ canxi và phốt pho, 2 chất quan trọng để hình thành xương và ngăn ngừa bệnh còi xương. Thiếu vitamin D cũng làm tăng nguy cơ gãy xương ở trẻ lớn, thanh thiếu niên và người lớn. Ngoài ra, vitamin D cũng đóng một vai trò trong hệ thống miễn dịch và có liên quan đến sức khỏe tâm thần.
Phụ lục
- Vitamin D là gì?
- Các nguồn cung cấp vitamin D.
- Chẩn đoán thiếu vitamin D.
- Nhu cầu hằng ngày và cách bổ sung vitamin D.
1. Vitamin D là gì?
Vitamin D là một loại vitamin tan trong dầu, còn được coi là 1 chất tiền hormone. Có 2 dạng là vitamin D3 (cholecalciferol, chủ yếu ở động vật) và vitamin D2 (ergocalciferol, ở thực vật). Cả 2 dạng này đều được cơ thể chuyển hóa tương tự nhau.
2. Các nguồn cung cấp vitamin D.
Khi mới sinh ra, trẻ có 1 lượng vitamin D dự trữ từ mẹ trong quá trình mang thai.
Sau khi sinh, trẻ có thể được hấp thu vitamin D qua sữa mẹ, chất bổ sung, thực phẩm, qua da trẻ khi tiếp xúc với tia UV-B.
- Sữa mẹ: sữa mẹ chứa vitamin D, tuy nhiên lượng thấp (15 - 50 UI/L) không đủ để cung cấp theo nhu cầu cho trẻ sơ sinh nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn.
- Thực phẩm chứa vitamin D tự nhiên: cá hồi, cá thu, cá trích, gan, nội tạng, lòng đỏ trứng, nấm hương.
- Qua da: khi da tiếp xúc với tia UV-B trong ánh nắng mặt trời, tiền chất dưới da được chuyển hóa và tạo thành vitamin D. Thời gian tia UV-B nhiều nhất là khoảng từ 9 giờ - 16 giờ, tuy nhiên thời gian này tia UV-A, tia gây hại cho da cũng nhiều nhất. Do vậy tắm nắng cho trẻ nên trước 9 giờ hoặc sau 16 giờ, thời gian tắm nắng 20 - 30 phút.
- Chất bổ sung: vitamin D bổ sung, hoặc các thực phẩm được bổ sung vitamin D: sữa công thức, ngũ cốc,..
Khi vitamin D được hấp thu vào cơ thể, sẽ được chuyển hóa qua gan thành chất 25-hydroxyvitamin D (25-OHD), đây cũng là chất hiện nay dùng để xét nghiệm và xác định xem trẻ có thiếu vitamin D hay không.
3. Chẩn đoán thiếu vitamin D.
Dựa vào nồng độ chất 25-OHD trong máu.
- Đủ vitamin D: 20 - 100 ng/mL (50 - 250 nmol/L)
- Giảm vitamin D: 12 - 20 ng/mL (30 - 50 nmol/L)
- Thiếu vitamin D: < 12 ng/mL (<30 nmol/L)
4. Nhu cầu hằng ngày và cách bổ sung vitamin D.
- Trẻ dưới 12 tháng tuổi cần 400 UI/ngày (10 mcg/ngày)
- Trẻ lớn, thanh thiếu niên cần 600 UI/ngày (15 mcg/ngày)
- Trẻ sơ sinh bú mẹ hoàn toàn nên được bổ sung vitamin D thông qua chất bổ sung với lượng 400 UI/ngày.
- Với trẻ bú sữa công thức, thường được bổ sung 400 UI vitamin D trong 1 lít sữa. Vì vậy nếu trẻ bú trên 1L sữa công thức/ngày thì không cần bổ sung thêm. Nếu ít hơn, cần bổ sung qua chất bổ sung.
- Ở trẻ trên 1 tuổi và thanh thiếu niên, vitamin D cần được nhận qua ăn uống, tăng hoạt động ngoài trời để tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào thời điểm thích hợp, nếu không đủ có thể sử dụng chất bổ sung.
- Là vitamin tan trong dầu vì vậy để hấp thu tốt nhất, khi sử dụng chất bổ sung cho trẻ cha mẹ nên dùng vitamin D trong hoặc sau bữa ăn.
- Hiện nay trên thị trường có nhiều dạng vitamin D, dạng nhỏ giọt, dạng xịt, và có nhiều hương vị khác nhau, cha mẹ có thể chọn lựa dạng phù hợp cho trẻ.